Resilient VEG-i-TEC

Het project Resilient VEG-i-TEC wil oplossingen voorzien voor de vele uitdagingen waar (West) Vlaamse voedingsbedrijven mee te maken krijgen als men een versnelde energietransitie wil realiseren, maar tevens ook wil inzetten op duurzamer watergebruik en een robuuster watersysteem (cfr. Green deal/NEKP,…). Hierbij worden vier afgebakende thema’s voor een meer weerbare, duurzamere en slimmere voedselverwerking beoogd:

(1) verhoogde energie-efficiëntie: Door het valoriseren van het koude- en (rest)warmtepotentieel vanuit processen die ten dienste kunnen staan van elkaar (a.d.h.v. buffervaten met verschillende werkingstemperaturen) of als gebouwverwarming (warmtenet) kan benut worden.

(2) verhoogde integratie van hernieuwbare energiebronnen: Door maximalisatie van de benutting van hernieuwbare energiebronnen (al dan niet aangevuld met elektrische buffering) met een geminimaliseerde impact ten opzichte van de procesvereisten en -continuïteit.

(3) optimaal waterbeheer: Door het beperken van waterverbruik; het maximaliseren van duurzame (hergebruik) en alternatieve (bv. regenwater) waterbronnen door de juiste infrastructuur in te zetten op de meest kostenefficiënte manier.

(4) Slim energiebeheer: Energiemanagementsystemen (EMS) vormen een cruciale stap om doorgedreven energie-optimalisatie mogelijk te maken. Wat zijn de opportuniteiten/uitdagingen om slim sturen (aangevuld met artificiële intelligentie (AI)-tools en machine learning (ML)-technieken) in de Vlaamse voedingsindustrie mogelijk te maken. EMS-systemen moeten een oplossing vormen om (1), (2) en (3) als één geheel aan te sturen en te optimaliseren.

VEG-i-TEC wil als smart food hub een accelerator zijn om voedingsbedrijven te helpen innoveren om hun energie- en watergerelateerde KPI’s te behalen, onafhankelijker te zijn van de sterk variërende energie- en waterprijzen, en grondstoftekorten alsook productiekosten onder controle te houden (competitief productaanbod) zonder hierbij in te boeten aan de kwaliteit/veiligheid van het afgewerkt product. Zo zal onderzocht worden hoe doorgedreven slim energie- en waterbeheer kan leiden tot water-, elektriciteit- en warmteoptimalisaties. Aan de hand van dit project en de bestaande infrastructuur zullen er onderzoeksprojecten opgezet worden.

Een blijvende uitdaging voor de bedrijven is het valoriseren van nevenstromen (water of plantaardige), inherent gevormd tijdens de processing van voedingsproducten, op een economisch en duurzame manier. Eén van de knelpunten is de logistieke keten, gezien de bederfbaarheid (watergehalte) van de gegeneerde biomassa en nevenstromen. Om hieraan een beter antwoord te kunnen bieden zal de reeds bestaande apparatuur wat betreft voorbehandeling en de bijhorende analytische apparatuur uitgebreid worden, onder andere door de installatie van zowel on- als offline meetapparatuur op de huidige pilootlijnen voor het verwerken van plantaardige producten. Daarnaast zullen de pilootlijnen vervolledigd en flexibeler gemaakt worden zodat de procesketen van geoogst product tot en met verpakt product voldoet om correcte energie- en watermetingen uit te voeren. Aan de hand van deze nieuwe infrastructuur (vast en mobiel) zullen projecten opgezet worden, met het oog op het ondersteunen van de bedrijven in bovenstaande uitdagingen.